حسابداری موجودی مواد و کالا

موجودی مواد و کالا در واحدهای تولیدی شامل:

• مواد اولیه
• کالای در جریان ساخت
• کالای ساخته شده
• موجودی های متفرقه می باشد.

در شرکت های بازرگانی موجودی کالا شامل اقلامی است که به منظور فروش تحصیل میشود.

طبقه بندی موجودی کالا بصورت گسترده متنوع بوده و اساسا به نوع فعالیت شرکت بستگی دارد، بعنوان مثال یک واحد تجاری باتوجه به نوع فعالیت خود میتواند موجودی کالارا به دو دسته کالای آماده برای فروش و ملزومات مصرفی طبقه بندی نماید.

مواد اولیه

مواد اولیه عبارت است از کلیه موجودی که واحد تجاری به منظور ساخت محصول و یا ارائه خدمات خریداری نموده است.

_اصلی ترین ویژگی مواد اولیه برای طبقه عبارت است از محصولاتی که برای واحد تجاری به تنهایی کاربرد ندارند و هنوز وارد چرخه تولید نشده اند.

لازم به ذکر است که یک کالا در یک شرکت میتواند در مواد اولیه و در شرکت دیگر میتواند در کالای ساخته شده طبقه بندی شود.

بعنوان مثال چوب به تنهایی برای یک تولیدی مبل کابرد ندارد وباید در مواد اولیه طبقه بندی شود(به شرط اینکه وارد چرخه تولید نشده باشد).

کالای در جریان ساخت و کالای ساخته شده

کالای در جریان ساخت به موجودی موادوکالایی گفته میشود که فرایند تولید آن کامل نشده است و آماده برای فروش نمی باشد.

اصلی ترین ویژگی کالاهای ساخته شده آماده برای فروش بودن آنها می باشد.

در شرکت های بازرگانی کالای خریداری شده بدون هیچگونه فرایندی در آن بصورت مجدد برای فروش گذاشته میشود، اینگونه کالاها از لحظه خرید و ورود به شرکت شرایط فروش را دارا می باشندو در قسمت کالای ساخته شده(کالای آماده برای فروش) طبقه بندی میشوند.

در شرکت های تولیدی کالای ساخته  به موجودی هایی گفته میشود که فرایند تولید را بصورت کامل طی کرده باشند و آماده برای فروش باشند.

مالکیت کالا براساس استاندارد 8

 متداول ترین روش ها برای خرید موجودی مواد کالا عبارتند از:

• فوب
• سی اند اف
• سیف
• تحویل در محل کارخانه

براساس استاندارد 8 زمانی که مالکیت قانونی موجودی مواد و کالا با شرکت باشد کالا باید بعنوان دارایی های شرکت شناسایی ثبت گردد.

منظور از مالکیت کالا این است که مخاطرات و مزایای قانونی کالا از طرف فروشنده به خریدارد منتقل شده باشد، و صورت حساب صادر شده و خریدار وجوه و یا تعهد پرداخت کرده باشد (این موضوع برای خرید های داخلی نیز کاربرد دارد).

بعنوان مثال: خرید در شرایط فوب ؛ کالای در راه جزوء موجودی شرکت محسوب میشود، ولی در شرایط خرید سی اند اف؛  کالای در راه جزوء موجودی شرکت محسوب نمیشود.

زیرا در شرایط فوق تحوبل بر روی عرشه کشتی است و انتقال کالا توسط خریدارد صورت میگیرد.

اندازه گیری بهای تمام شده موجودی مواد و کالا

برای اندازگیری موجودی مواد و کالا باید در نظربگیریم که اندازگیری ما یک اندازه گیری سودوزیانی است یا یک اندازه گیری ترازنامه ای (صورت وضعیت مالکانه).

در طبقه بندی کالا بعنوان موجودی کالای در ترازنامه از بهای تمام شده تاریخی استفاده میشود.

لازم به ذکر است که باتوجه به مفهوم محافظه کاری  در حسابداری مبنای اندازگیری اقل بهای تمام شده باتوجه به شواهد می باشد.

در طبقه بندی کالا درهنگام فروش در صورت سودو زیان از ارزش منصفانه استفاده می شود.

بهای تمام شده موجودی مواد و کالا در برگیرنده:

• مخارج خرید
• مخارج تبدیل
• سایر مخارج

 براساس قائده استاندارد 8 تخفیفات تجاری و تخفیفات نقدی در بهای تمام شده موجودی مواد و کالا نقشی ندارند.

لازم به ذکر است در صورت عدم استفاده از تخفیفات تجاری،  بعنوان هزینه مالی در بهای تمام شده موجودی مواد کالا تاثیرگذار  می باشد.

موسسه حسابداری ماکان در رابطه با اندازه گیری، شناسایی، طبقه بندی و محاسیه بهای تمام شده موجودی مواد و کالا مشاوره های لازم را بصورت رایگان ارائه می دهد.